GuidoSztolnia 1

logo1logo2Logo UE z napisem 600x196

 

• Wartość projektu w 2017 r.: 40 850,00 zł, w 2018 r.: 34 800,00 zł, w 2019 r.: 57 900,00 zł
• Wysokość dofinansowania MKiDN: 60 000,00 zł, 2017 r.: 20 000,00 zł, 2018 r.: 20 000,00 zł, 2019 r.: 20 000,00 zł
• Okres realizacji: 2017-2019

 mkidn

 Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 

Rozumienie czasu wolnego jako określonego czasu w ciągu dnia zaczęło determinować tradycyjną kulturę robotniczą na Górnym Śląsku już w latach 80-tych XIX wieku. Zwyczajowe formy spędzania czasu wolnego przez górników stanowiły istotny element kultury tradycyjnej na Górnym Śląsku w jego wymiarze materialnym i niematerialnym. Ze względu na ekonomiczne problemy górnictwa, są one coraz bardziej zagrożone zanikiem, gdyż górnicy tracą oparcie finansowe i instytucjonalne. Znane są przykłady zarzucania aktywności właśnie ze względu na brak owego wsparcia (np. twórcy rzeźby w węglu, malarze). Silne związanie organizacyjne górnictwa z niektórymi fenomenami powoduje, że koniecznie jest podjęcie działań nie tylko dokumentacyjnych, ale także wspierających przekazywanie tradycji następnym pokoleniom.


Idea „czasu wolnego" (z wyłączeniem czasu świątecznego) powstała w kulturach tradycyjnych, jednak formy jego spędzania oraz jego kształtowanie się w przestrzeni czasowej inne było w kulturze agrarnej, a inne w kulturze robotniczej. Już na przełomie XIX i XX wieku ujawniły się w społeczności górniczej formy spędzania tego czasu koncentrujące się wokół określonych aktywności. Fenomeny ujawniające się w trzech głównych obszarach: sport, sztuka i hodowla zostały przez górniczą grupę społeczną włączone w obręb zachowań kulturowych nie tylko akceptowanych, ale przede wszystkim pielęgnowanych i przekazywanych. 

 

Górnicy zatrudnieni w kopalniach węgla kamiennego w uprzemysłowionej części Górnego Śląska bardzo szybko włączyli je do swojej kultury. Jednym z czynników szybkiej aneksji tych zjawisk był fakt, że wspierane one były przez zakłady pracy już na przełomie XIX i XX wieku, w okresie największej proseperity gospodarczej regionu. Kopalnie wspierały działalność różnorodnych stowarzyszeń, np. gimnastycznych, śpiewaczych, umożliwiając im m.in. spotkania w pomieszczeniach zakładów. W początku XX wieku zaczęto także organizować pierwsze orkiestry kopalniane. Jednocześnie wiadomo, że górnicy sami chętnie muzykowali czy hodowali drobne zwierzęta (kanarki, króliki).

 

Stopień zaangażowania pracodawcy w organizowanie czasu wolnego pracowników kopalń znacznie wzmógł się w okresie Polski Ludowej. Z jednej strony gorset ideologiczny nie pozwalał na wyrażanie niektórych (naturalnych w kulturze tradycyjnej treści), ale towarzyszące temu systemy finansowania oraz organizacji przyczyniły się do rozpowszechnienia owych fenomenów kulturowych. Ukształtowały się pokolenia górników i ich rodzin, dla których tradycyjne formy spędzania wolnego czasu stały się elementem kulturowego dziedzictwa. Owe tradycyjne fenomeny kulturowe przyczyniały i przyczyniają się nadal do budowania jednego z aspektów lokalnej tożsamości i grupowej wspólnotowości.

logo1MK1Program regionalnyInnowacyjna GospodarkaUnialogo3logo4Nowe PK YT q fortum 125.100 05 Platan PGG gornik zabrze g Grnik ZabrzeGZM 2POT 2017 2  famur logo logo rs

WWW 4logo skrconeWWW 1

 

 

 

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jest instytucją kultury Miasta Zabrze współprowadzoną przez Samorząd Województwa Śląskiego.

Używamy ciastek.

Nasza strona internetowa używa plików cookies, które umożliwiają i ułatwiają Ci korzystanie z jej zasobów. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do Twoich potrzeb. Możesz zaakceptować nasze Ciasteczka lub wyłączyć je w przeglądarce.